چه بازی‌هایی MOBA (موبا) هستند؟ مقاله جامع بازی سبک موبا

امروزه بازی‌هایی نظیر Valorant، LOL و DOTA2 در بین بازی‌های پر بازیکن و با زمان بالای بازی در طول روز هستند. به این بازی‌ها اصطلاحا بازی موبا می‌گویند. بازی‌های MOBA اگر نگوییم پرطرفدارترین دسته بازی‌های ویدئویی است، یکی از پرطرفدارترین‌ها به شمار می‌آید. در این مقاله به توصیف و بررسی جامع چیستی بازی‌های موبا می‌پردازیم و از آغاز شکل‌گیری این دسته تاکنون را بررسی می‌کنیم.

به چه بازی‌هایی بازی‌های موبا moba می‌گویند؟

“MOBA” مخفف “Multiplayer online battle arena” است پس بازی های MOBA را می‌توان “بازی‌های آنلاین چندنفره مبارزه محور” ترجمه کرد. گاهی اوقات بازی های MOBA را به عنوان بازی‌های “عملکرد و استراتژی در لحظه” نیز می‌توان نامید. در واقع، بازی های موبا زیرشاخه ای از بازی های ویدیویی استراتژیک است که در آن دو تیم از بازیکنان در یک میدان نبرد از پیش تعریف شده با یکدیگر به رقابت می پردازند.¹

در تعریف دیگر: MOBA مخفف عبارت Multiplayer Online Battle Arena است که به بازی‌های چندنفره آنلاین با شخصیت‌های قابل انتخاب و بازی کردن در یک میدان مبارزه اشاره دارد. در این بازی‌ها، دو تیم به شکل دو حریف با هدف تسخیر نقاط مختلف نقشه، به دست آوردن منابع و کشتن شخصیت‌های حریف مبارزه می‌کنند.

همچنین ببینید: 9 مورد از بهترین بازی‌های سبک موبا(MOBA) در سال 2023

تاریخچه و اولین بازی MOBA

اولین بازی MOBA که به نام Multiplayer Battle Arena یا به اختصار MOBA شناخته می‌شود، بازی Aeon of Strife است که در سال 1998 برای بازی Warcraft III منتشر شد. این بازی به عنوان پیشگامان بازی سبک موبا محسوب می‌شود و شامل دو تیم ۵ نفره است که هر کدام به یک سمت نقشه قرار می‌گیرند و باید با هم در برابر دشمنانشان مبارزه کنند. این بازی با استفاده از امکانات و ویژگی‌های بازی Warcraft III شکل گرفته و در ادامه بازی‌هایی همچون Dota و League of Legends سبب شکل‌گیری ژانر MOBA شد.

مشهورترین بازی‌های moba

برخی از مشهورترین بازی‌های MOBA عبارتند از بازی‌های زیر که البته تغییرات زیادی در بازیکنان آن‌ها رخ می‌دهد و آمار دقیقی از بازیکنان آن وجود ندارد امّا از آخرین آمار و تجمیعی از آمار منتشر شده می‌توان به شکل زیر تخمین زد:

• League of Legends (LoL): بیش از 120 میلیون بازیکن فعال در سراسر جهان

League of Legends یا به اختصار LoL، یکی از معروف‌ترین بازی‌های MOBA است که توسط شرکت Riot Games ساخته شده است. بازیکنان در این بازی به دو تیم ۵ نفره تقسیم می‌شوند و هدف آن‌ها از سه چابکترین مسیر دشمنان عبور کرده و به سمت بانک دشمن حرکت کنند. در این بازی، بازیکنان قادر هستند قدرت و تجهیزات شخصیت‌های خود را ارتقا داده و در داخل بازی پول بگیرند.

• Dota 2: بیش از 11 میلیون بازیکن فعال در سراسر جهان

Dota 2 نیز یک بازی MOBA است که توسط شرکت Valve Corporation توسعه داده شده است. در این بازی، بازیکنان به دو تیم ۵ نفره تقسیم می‌شوند و هدف آن‌ها نابود کردن ساختمان‌های دشمنان و بیشترین امتیاز را کسب کردن است. در این بازی، شخصیت‌های بازی به دو دسته‌ی قوی و ضعیف تقسیم شده‌اند و بازیکنان می‌توانند شخصیت‌های خود را ارتقا داده و مهارت‌های آن‌ها را بهبود بخشند.

• Heroes of the Storm: بیش از 6 میلیون بازیکن فعال در سراسر جهان

Heroes of the Storm یک بازی MOBA بسیار جذاب و دوست داشتنی است که توسط شرکت Blizzard Entertainment ساخته شده است. در این بازی، بازیکنان به دو تیم ۵ نفره تقسیم می‌شوند و هدف آن‌ها نابود کردن ساختمان‌های دشمنان است. بازیکنان می‌توانند از شخصیت‌های مختلف و همچنین تجهیزات مختلف استفاده کنند. یکی از ویژگی‌های جذاب این بازی، محیط‌هایی هستند که برای نبرد استفاده می‌شوند و هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که بازی را جذاب‌تر می‌کند.

• Smite: بیش از 30 میلیون بازیکن ثبت نام شده در سراسر جهان

Smite یک بازی سبک موبا است که در سال ۲۰۱۴ توسط شرکت Hi-Rez Studios منتشر شد. در این بازی، شما در نقش یک خدای باستانی قرار می‌گیرید و با دیگر بازیکنان در تیم‌های پنج نفره به مبارزه می‌پردازید. در Smite، شما می‌توانید از بیش از ۱۰۰ شخصیت خدایی مختلف انتخاب کنید که هر کدام دارای قدرت‌ها و ویژگی‌های منحصر به فردی هستند. همچنین، بازی شامل محیط‌هایی با تنوع بالایی است که می‌تواند به تاکتیک‌های شما در بازی کمک کند.

• Vainglory: بیش از 4 میلیون بازیکن فعال در سراسر جهان
• Mobile Legends: Bang Bang: بیش از 500 میلیون دانلود در سراسر جهان
• Arena of Valor (Honor of Kings در چین): بیش از 200 میلیون بازیکن فعال در سراسر جهان

به طور کلی، با توجه به محبوبیت بازی‌های MOBA، تعداد بازیکنان آنها به شدت رشد کرده است و احتمالاً هر یک از این بازی‌ها در آینده همچنان شاهد رشد بیشتری خواهند بود.

هر چند بسیاری از دوستان من و سایت‌های دیگر، بازی valorant را یک بازی moba می‌دانند. آرین دوست عزیزم نیز valorant را یک بازی moba می‌داند امّا من با او کمی مخالفم با این‌حال این بازی را نیز به عنوان یک moba ذکر می‌کنم.

برترین بازی‌های سبک موبا گوشی

بازی‌های MOBA یکی از پرطرفدارترین ژانرهای بازی‌های چندنفره هستند و برای بسیاری از بازیکنان، انجام دادن این بازی‌ها با گوشی همچنان جذاب است. در زیر به چند بازی MOBA محبوب برای گوشی همراه اشاره خواهیم کرد:

۱. Mobile Legends: Bang Bang: این بازی یکی از محبوب‌ترین و پر بازدیدترین بازی‌های MOBA برای گوشی و تلفن همراه است که در آن می‌توانید از بین بیش از ۱۰۰ قهرمان مختلف انتخاب کنید و در میدان جنگ بازی کنید.

۲. Arena of Valor: بازی Arena of Valor یکی دیگر از بازی‌های MOBA محبوب برای گوشی همراه است که در آن می‌توانید از بین بیش از ۴۰ شخصیت مختلف انتخاب کنید و در بازی بازیکنان دیگری را شکست دهید.

۳. Vainglory :Vainglory یک بازی MOBA جذاب و بسیار پرطرفدار برای گوشی همراه است که با گرافیک و صداهای بسیار زیبا و واقع‌گرایانه، بازیکنان را به یک دنیای فانتزی و هیجان‌انگیز می‌برد.

۴. Heroes Evolved: این بازی یکی از بازی‌های MOBA بسیار جذاب برای گوشی همراه است که با گرافیک زیبا، صداهای خوب و گیم‌پلی هیجان‌انگیز، توانسته است جمعیت بزرگی از بازیکنان را به خود جذب کند.

۵. Onmyoji Arena: این بازی یکی از جدیدترین و پرطرفدارترین بازی‌های MOBA برای گوشی همراه است که با گرافیک زیبا، صداهای خوب و گیم‌پلی هیجان‌انگیز، توانسته است جمعیت بزرگی از بازیکنان را به نصب این بازی مجاب کند.

ویژگی‌های اصلی بازی MOBA

بازی‌های MOBA دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که آنها را از سایر بازی‌های آنلاین متفاوت می‌کنند. برخی از ویژگی‌های اصلی بازی‌های MOBA عبارتند از:

1- اتکای بر تیم‌ورزی: در بازی‌های MOBA، بازیکنان برای برد مجموعه‌ای از مبارزات با همکاری و تعامل بازیکنان دیگر به یک تیم پیوسته و تنها با توافق و هماهنگی بازی در مسیر پیروزی قرار می‌گیرند.

2- سیستم های پیچیده: بازی‌های MOBA دارای سیستم‌های گوناگونی همچون سیستم ارتقاء شخصیت، تجهیزات، استفاده از قدرت‌های ویژه و غیره هستند که نیاز به آموزش و یادگیری دارند.

3- نبرد در نقش‌های مختلف: در بازی‌های MOBA، بازیکنان در نقش‌های مختلفی شامل تانک، حمله، حمله به دور، پشتیبان و … عمل می‌کنند و برای برد مجموعه‌ای از مبارزات، نیاز به هماهنگی در نقش‌های مختلف دارند.

4- نقش جنگجویی و استراتژیک: بازی‌های MOBA برای بردن مبارزات نیاز به استراتژی و طرح‌ریزی دارند. بازیکنان باید بتوانند با توجه به مهارت‌های شخصیت‌ها، قابلیت‌ها و نقش‌های مختلف، راه‌های مناسبی برای مبارزه با دشمن پیدا کنند.

5- محیط بازی آنلاین: بازی‌های MOBA به طور انحصاری به صورت آنلاین ارائه می‌شوند و بازیکنان برای شرکت در بازی با سایر بازیکنان از سراسر جهان به شبکه اینترنت متصل می‌شوند.

همچنین ببینید: همه چیز درباره دوتا 1 (Dota 1)؛ منشا دنیای موبا

تفاوت بازی‌های MOBA با دیگر ژانرهای بازی‌های چندنفره

تفاوت بازی سیک موبا با سایر ژانرهای بازی‌های چندنفره به شرح زیر است:

1. شخصیت‌های قابل بازی: در بازی MOBA، هر شخصیت دارای قابلیت‌های منحصر به فرد است که برای بردن بازی باید باهم ترکیب شوند. این در حالیست که در بسیاری از بازی‌های چندنفره، همه شخصیت‌ها مشابه هستند و تفاوتی بین آن‌ها وجود ندارد.
2. تیم‌های جنگی: در بازی MOBA، دو تیم متحارب در حال رقابت با یکدیگر هستند. در بسیاری از بازی‌های چندنفره، بازیکنان مستقل از هم بازی می‌کنند و هر کدام در نهایت به تنهایی باید پیروز شوند.
3. توسعه شخصیت‌ها: در بازی MOBA، بازیکنان به مرور زمان به شخصیت‌های خود اضافه‌کرده و آن‌ها را توسعه می‌دهند. این در حالیست که در بسیاری از بازی‌های چندنفره، شخصیت بازیکن به یک حد مشخص محدود است و نمی‌توان آن را توسعه داد.
4. هدف اصلی بازی: هدف اصلی بازی MOBA، نابودی پایگاه دشمن است. در بسیاری از بازی‌های چندنفره، هدف مشخص نیست و بازیکنان به طور آزادانه با هم رقابت می‌کنند.
5. محدودیت زمان: بسیاری از بازی‌های چندنفره مانند بازی‌های شوتر اول شخص و استراتژیک، بازی‌هایی هستند که در آن‌ها زمان بازی محدود است و بازیکنان باید در طی آن زمان، هدف خود را انجام دهند. در بازی MOBA نیز زمان بازی محدود است، اما در این بازی باید در طی زمان مشخص شده‌، بتوانید تعدادی از دشمنان خود را از بین ببرید، پایگاه خود را به حفظ کنید و به پایگاه حریف و نابودی آن دست بزنید.
6. حضور شخصیت‌های منحصر به فرد: در بازی MOBA، شخصیت‌ها به صورت منحصر به فرد طراحی شده‌اند و هر یک از آن‌ها دارای قدرت‌ها، توانایی‌ها و ضعف‌های خاص خود هستند. این شخصیت‌ها معمولا از دسته‌های مختلفی همچون جادوگران، جنگجویان و قهرمانان بازی‌های نقش‌آفرینی هستند و با توجه به نوع شخصیت انتخابی بازیکن، سبک بازی تغییر می‌کند.
7. تعاملات بازیکنان: بازی سبک موبا، به صورت چندنفره اجرا می‌شود و بازیکنان باید در یک تیم با هم همکاری کرده و با استفاده از مهارت‌های خود به سرعت تصمیم‌گیری کنند. این تعاملات باعث می‌شود که بازیکنان باید با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و به طور همزمان حملات، دفاع و مهارت‌های خود را به کار بگیرند تا به پیروزی برسند.
8. استفاده از تاکتیک: در بازی MOBA، استفاده از تاکتیک بسیار مهم است. با توجه به شخصیت‌های انتخابی، توزیع نقش‌ها و هماهنگی در تیم، بازیکنان باید بهترین تاکتیک را برای بهبود بازی خود و شکست دادن حریفانشان پیاده کنند. این تاکتیک‌ها می‌تواند شامل حمله به پایگاه دشمن، نبرد در نقاط مهم نقشه و استفاده از قابلیت‌های خاص شخصیت‌ها باشد.

بزرگترین مسابقات جهانی بازی‌های moba

با توجه به اینکه بازی‌های MOBA یکی از محبوب‌ترین بازی‌های چندنفره جهان هستند، مسابقات بزرگی برای این بازی‌ها برگزار می‌شود. برخی از بزرگترین مسابقات جهانی بازی‌های MOBA عبارتند از:

1- League of Legends World Championship: برای اولین بار در سال ۲۰۱۱ برگزار شد و از آن زمان به بعد هر ساله در ده‌ها شهر جهان برگزار می‌شود.

• تعداد بینندگان: در سال ۲۰۲۰، تعداد بینندگان به ۳۹ میلیون نفر رسید.
• جایزه پولی: در سال ۲۰۲۰، جایزه پولی به ارزش ۶٫۴ میلیون دلار اعلام شد.

2- The International (Dota 2): این مسابقات از سال ۲۰۱۱ برگزار شده و توسط شرکت Valve برگزار می‌شود. البته یکی از سری‌های این مسابقات بخاطر کرونا با 2 سال تاخیر برگزار شد.

• تعداد بینندگان: در سال ۲۰۱۹، تعداد بینندگان به ۱۰ میلیون نفر رسید.
• جایزه پولی: در سال ۲۰۱۹، جایزه پولی به ارزش ۳۴٫۳ میلیون دلار اعلام شد.
• جایزه این بازی‌ها به عنوان بزرگترین جایزه در دنیای بازی‌های ویدیویی شناخته می‌شود

3- Mid-Season Invitational (League of Legends): این مسابقات بین گروه‌های قهرمانی جهان از بازی League of Legends برگزار می‌شود.

• تعداد بینندگان: در سال ۲۰۱۹، تعداد بینندگان به ۲۳ میلیون نفر رسید.
• جایزه پولی: در سال ۲۰۱۹، جایزه پولی به ارزش ۱۰ میلیون دلار اعلام شد.

4- Heroes of the Storm Global Championship: این مسابقات برای بازی Heroes of the Storm برگزار می‌شود و توسط شرکت Blizzard Entertainment برگزار می‌شود.

5- Smite World Championship: این مسابقات برای بازی Smite برگزار می‌شود و توسط شرکت Hi-Rez Studios برگزار می‌شود.

این مسابقات هر ساله هزاران بازیکن حرفه‌ای و علاقه‌مند به بازی‌های سبک موبا را به خود جذب می‌کنند و جوایز بزرگی را به بهترین‌ها اهدا می‌کنند.

توسعه و پیشرفت بازی‌های سبک موبا

توسعه بازی‌های MOBA در چند سال اخیر به شدت رو به رشد بوده است و برخی از بزرگترین نام‌های بازی‌های ویدیویی، به‌عنوان مثال بازی‌های اخیر League of Legends: Wild Rift و Mobile Legends: Bang Bang را به عنوان نسخه‌های موبایلی از بازی‌های MOBA خود منتشر کرده‌اند.

این بازی‌ها با اندروید و iOS سازگار بوده و از آنجایی که بازی‌های MOBA غالباً به‌صورت چندنفره طراحی شده‌اند، بازیکنان این بازی‌ها می‌توانند با دوستان خود بازی کنند و همچنین با بازیکنان دیگری در سراسر جهان به مبارزه بپردازند.

انتشار انیمیشن برای طرفداران موبا

همچنین، با توجه به موفقیت بازی‌های MOBA و جامعه‌ی پایبند فعال و علاقمند به این سبک بازی، برخی شرکت‌های تولیدکننده‌ی بازی‌های ویدیویی، انیمیشن‌هایی را بر اساس دنیای بازی‌های MOBA منتشر کرده‌اند.

انیمیشن DOTA: Dragon’s Blood که براساس بازی Dota 2 ساخته شده و در سال 2021 توسط Netflix منتشر شده است. همچنین سری انیمیشن‌های Arcane که بر اساس بازی League of Legends ساخته شده‌اند و در نوامبر 2021 منتشر شدند. این انیمیشن‌ها برای طرفداران بازی‌های MOBA، یک رویداد مهم به‌حساب می‌آیند و با توجه به موفقیت آن‌ها، ممکن است شرکت‌های دیگر نیز به این راه‌حل روی آورده و انیمیشن‌های دیگری را بر اساس دنیای بازی‌های MOBA منتشر کنند.