اصطلاحات بردگیمی و اصلاح اشتباهات ترجمه در بازی‌های رومیزی

اصطلاحات بردگیمی نیز مانند هر حوزه دیگری، نیاز به تعریف و شفافیت دارند و باید توسط مفاهیم مشخص برای افراد جا بیوفتند تا ذهن در هنگام ارتباطات کلامی به درستی آن‌هارا تشخیص دهد. اولین لغاتی که در مواجهه با دنیای بردگیم و بازی رومیزی با آن روبرو می شوید همین ترجمه دقیق بردگیم یا حتی نوشتن بوردگیم و بردگیم، بازی تخته‌ای، بازی فکری، بازی کارتی، مکانیزم یا مکانیک و از این قبیل موارد از اصطلاحات بردگیمی است. در این مقاله بجز تعریف اصطلاحات رایج بردگیمی، به تصحیح اشتباهات و قراردادن یک سری تعریف بین خودمان می پردازیم. این لیست به شکل دائمی در حال بروزرسانی است.

تعریف اصطلاحات بردگیمی عمومی

• Boardgame: بردگیم، بوردگیم یا بهتره بگیم بازی رومیزی؛

بازی رومیزی یا بازی تخته‌ای، نوعی بازی است که بر روی یک تخته یا سطح رومیز انجام می‌شود و شامل قوانین خاصی است که تعیین کننده حرکات و تعاملات بازیکنان است. در این بازی‌ها، عناصری مانند تخته بازی، کارت‌ها، قطعات و مهارت استراتژیک بازیکنان مورد استفاده قرار می‌گیرند. بازی رومیزی می‌تواند شامل چالش‌های مختلفی مانند حل معماها، استراتژی‌های رقابتی یا همکاری باشد و برای لذت بردن و سرگرمی در جمع دوستان و خانواده بسیار مناسب است.

• Board: برد، تخته و بهتر از دوتای قبلی: صفحه بازی رومیزی؛

صفحه بازی رومیزی یا تخته بازی، سطحی است که برای اجرای بازی رومیزی استفاده می‌شود. این صفحه ممکن است به صورت مستطیلی، مربعی یا هر شکل دیگری باشد و معمولاً دارای الگوها، خطوط و طرح‌های خاصی است که بر اساس قوانین و مکانیک بازی تعبیه شده‌اند. صفحه بازی رومیزی در بیشتر بازی‌های تخته‌ای و کارتی به عنوان پایه‌ای برای قرار دادن کارت‌ها، قطعات یا مهره‌ها استفاده می‌شود.

این صفحه به بازیکنان راهنمایی می‌کند و مکانیک‌های بازی را به صورت بصری نمایش می‌دهد. همچنین، صفحه بازی رومیزی می‌تواند زیبایی و جذابیت بصری به بازی اضافه کند و تجربه بازی را برای بازیکنان بهبود بخشد.

• Turn: تِرن و معنی مشهور آن یعنی نوبت؛

نوبت در بازی رومیزی به ترتیبی اشاره دارد که بازیکنان در آن به صورت متوالی و یکی پس از دیگری اقدام به انجام حرکات خود می‌کنند. هر بازی رومیزی معمولاً قوانین خاصی برای تعیین نوبت بازیکنان دارد. در بعضی بازی‌ها، یک بازیکن به صورت کامل نوبت خود را به پایان می‌رساند و سپس نوبت به بازیکن بعدی منتقل می‌شود، در حالی که در بازی‌های دیگر ممکن است بازیکنان به طور متناوب در طول نوبت خود اقدام به حرکت کنند. معمولا نوبت در اصطلاحات بردگیمی بسیار مفهوم جا افتاده‌ای است و با یک منطق ساده در بازی تعریف می‌شود.

علاوه بر این، برخی بازی‌ها می‌توانند سیستم‌های خاصی برای تعیین نوبت بازیکنان داشته باشند، مانند استفاده از ساعت شنی، نمادها، کارت‌ها یا قطعات خاص. توجه به نوبت بازیکنان در بازی رومیزی بسیار مهم است، زیرا هماهنگی و تعامل بین بازیکنان را تسهیل می‌کند و به پیشرفت و پیروزی در بازی کمک می‌کند.

• Pnp: پرینت اند پلی، چاپ کن بازی کن، پرینت کن و بازی کن و بهتر از همه چاپزی؛

از اصطلاحات بردگیمی دیگر، چاپزی‌ها هستند. بازی‌های PnP و به شکل کامل (Print and Play) چاپزی‌ها(بازی چاپی)، نوعی بازی رومیزی هستند که قوانین و مواد لازم برای بازی در قالب فایل قابل چاپ در اختیار بازیکنان قرار می‌گیرد. در این نوع بازی‌ها، بازیکنان می‌توانند قوانین، تخته بازی، کارت‌ها، قطعات و سایر اجزای مورد نیاز را چاپ کرده و خودشان آن‌ها را تهیه کنند. این نوع بازی‌ها اغلب به صورت فایل PDF یا عکس‌های قابل چاپ در دسترس هستند و بازیکنان باید آنها را پرینت کرده، برش دهند و اجزا را آماده کنند.

مزیت اصلی چاپزی (بازی‌های PnP) این است که بازیکنان قادرند بدون خریدن نسخه چاپی آماده بازی، با تهیه و چاپ مواد بازی، آن را تجربه کنند. بازی‌های PnP معمولاً توسط طراحان مستقل ساخته می‌شوند و می‌توانند یک گزینه مناسب و سرگرم کننده برای علاقه‌مندان به بازی‌های رومیزی باشند.

• Mechanics: چرخ‌دنده‌ها، مکانیک و بهتر همان مکانیزم‌های بازی رومیزی؛

مکانیزم بازی رومیزی به تمام قوانین، سیستم‌ها و روش‌هایی اطلاق می‌شود که در طراحی و اجرای بازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مکانیک‌ها تعیین کننده قواعد و تعاملاتی هستند که در بازی بین بازیکنان وجود دارند و روشن می‌کنند که چگونه بازی باید انجام شود و بازیکنان چه عملکردهایی دارند.

• Themes: قالب و بهتر از آن همان تم بازی رومیزی؛

تم بازی رومیزی به موضوع یا محتوایی اشاره دارد که در طراحی و داستان بازی حضور دارد. این تم می‌تواند مرتبط با داستان، محیط، زمان یا موضوع خاصی باشد و بر تجربه کلی بازی تأثیر می‌گذارد. تم در بازی‌های رومیزی به شکل تصاویر، کارت‌ها، نقشه‌ها، قطعات و قوانین نمایان می‌شود و باعث می‌شود بازیکنان به یک فضای خاص و تجربه جذابی دست یابند.

• Meeple: میپل، آدمک و تعریف بهتری که دوستان ارائه کردند، مادمک؛

میپل (Meeple) یا مادمک، به قطعه‌های کوچک شکل‌دار است که در بازی‌های رومیزی استفاده می‌شود. اصطلاح “میپل” از ترکیب واژه‌های “من” (me) و “پل” (people) به معنی “من” و “افراد” ساخته شده است. این قطعه‌ها معمولاً در شکل شخصیت‌های انسانی کوچک با ویژگی‌های مختلف بازی مثل دایناسورها (بازی درفتاسورس)یا حیوانات قرار می‌گیرند.

مادمک‌ها معمولا در بازی‌های رومیزی به عنوان نماینده‌های بازیکنان عمل می‌کنند و برای نشان دادن موقعیت یا عملکرد بازیکن در نقشه یا صفحه بازی استفاده می‌شوند. آنها می‌توانند به عنوان کارگران، شخصیت‌ها، سربازان و یا هر نوع نماینده دیگری در بازی استفاده شوند. شکل و ظاهر میپل‌ها در هر بازی ممکن است متفاوت باشد و معمولاً با رنگ‌های مختلف تولید می‌شوند تا تمایلات و سلیقه بازیکنان را برطرف کنند.

تعریف اصطلاحات بردگیمی تخصصی

• Abstract: ساده، سبک و انتزاعی

بازی‌های (Abstract) یا بازی‌های انتزاعی، یک ژانر یا دسته از بازی‌های رومیزی هستند که معمولاً قوانین و مکانیک‌های ساده و استراتژی‌های عمومی دارند. در این بازی‌ها، معمولاً محتوا و تم واضحی وجود ندارد و بازیکنان برای برنده شدن باید به صورت منطقی و استراتژیک فکر کنند. معروف‌ترین این بازی‌ها، شطرنج، آزول و … هستند.

• Ameritrash: سبک آمریکایی؛

در ادامه اصطلاحات بردگیمی، Ameritrash یک اصطلاح در دنیای بازی‌های رومیزی است که به یک گروه خاص از بازی‌ها اشاره می‌کند. اصطلاح “Ameritrash” برای تفاوت قائل شدن با اصطلاح “Eurogame” استفاده می‌شود. Ameritrash به بازی‌هایی اشاره دارد که تمرکز آن‌ها بر روی عناصر زیر است:

1. حرکت و اکشن: بازی‌های Ameritrash تاکید زیادی بر عناصر اکشن و حرکت دارند. این بازی‌ها ممکن است حاوی نبردها، دفاع و حمله، حرکت قطعات، مکانیسم‌های رمزگشایی و اجرا و… باشند.
2. روایت و تجربه: بازی‌های Ameritrash معمولاً دارای روایت و داستان قوی هستند. آنها تلاش می‌کنند تا تجربه‌ای قصه‌مند و پر هیجان را برای بازیکنان ارائه دهند و اغلب از المان‌های داستانی و تصاویر برای تقویت تجربه استفاده می‌کنند.
3. حماسه و تنوع: بازی‌های Ameritrash اغلب حاوی قطعات زیاد، کارت‌ها، تخته‌های بزرگ و تنوع در ارتباط با قوانین و قطعات هستند. این بازی‌ها تلاش می‌کنند تا تنوع بالا و حماسه در بازی را به ارمغان بیاورند تا بازیکنان را مشتاق نگه دارند.

معمولاً این اصطلاح به بازی‌هایی مانند “Twilight Imperium”, “Arkham Horror”, “Axis & Allies”, “Betrayal at House on the Hill” و “Battlestar Galactica” اطلاق می‌شود. در کل، بازی‌های Ameritrash تمرکز بیشتری بر روی سرگرمی، تجربه داستانی و حماسه دارند تا راه‌های استراتژیک و اقتصادی.

• Area Control: کنترل منطقه؛

کنترل منطقه یک مکانیزم پر استفاده در تمام بازی‌های رومیزی است که ساده‌ترین مثال از این مکانیزم، بازی Risk است. بجز این مثال، بازی‌های نظیر Small World، بازی Scythe، Kemet و Blood Rage نیز این مکانیزم را در دل خود جای داده‌اند.

• Geek: گیک یا خوره

صد البته در بین اصطلاحات بردگیمی، این یکی خیلی بردگیمی نیست. معنی این واژه مانند همه جا و دیگر حوزه‌ها همان خوره و گیک است و در این حوزه به خوره‌های بازی رومیزی اشاره دارد.

• Board Game Geek: بردگیم گیک یا انجمن خوره‌های بازی رومیزی و بهتر همان BGG؛

BGG به مخفف “BoardGameGeek” است و به یکی از بزرگترین و پرطرفدارترین وبسایت‌ها در زمینه بازی‌های رومیزی اشاره دارد. BGG یک جامعه آنلاین است که به عنوان منبعی برای اطلاعات، بررسی‌ها، نقد و بررسی بازی‌های رومیزی و همچنین بحث و تبادل نظر در مورد این بازی‌ها شناخته می‌شود.

BGG بیش از یک میلیون عضو فعال دارد و شامل بانک اطلاعاتی بزرگی از بازی‌های رومیزی است که شامل مشخصات فنی، عکس، نقد و بررسی، نمرات کاربران و اطلاعات مرتبط با بازی‌ها می‌شود. اعضای BGG می‌توانند بازی‌های خود را به لیست علاقه مندی‌ها اضافه کنند، بازی‌ها را مقایسه کنند و در گفتگوها و انجمن‌های مختلف شرکت کنند.

BGG برای علاقمندان به بازی‌های رومیزی به عنوان منبعی بسیار مفید و کامل شناخته می‌شود و به طور گسترده در جهان برای یافتن اطلاعات و تبادل نظر در مورد بازی‌های رومیزی استفاده می‌شود.

• Co-op: بازی‌های با سبک (theme) همکاری مشترک

بازی‌هایی که بازیکنان به صورت تیمی همکاری می‌کنند تا به هدف مشترکی برسند، و به جای رقابت، همکاری منجر به برد می‌شود را بازی‌های همکاری مشترک یا کوآپ می‌گویند.

• Deck-building (ساخت دسته کارت): دسته‌ای بزرگ از بازی‌های رومیزی

یک بازی دک بیلدینگ به صورت خلاصه شامل ساخت دسته کارت‌های بهینه یا بهتر است. کمی مشروح تر، بازی‌ای است که بازیکنان در طول زمان بازی به انجام امور ادامه می‌دهند تا دسته ابتدایی کارت‌های خود را بهبود دهند. به طور معمول، در این نوع بازی‌ها، بازیکن با یک دسته ابتدایی از کارت‌های عمومی شروع می‌کند و در طول بازی، کارت‌های بهتری را جمع‌آوری کرده و دسته کارت خود را بهبود می‌بخشد تا امتیازات و قدرت عمل بیشتری داشته باشند.

• Deduction games: بازی‌های استنتاجی دسته‌ای از بازی‌ها منطبق بر منطق و گفتگو پیش می‌رود

“بازی‌های دیداکشن” بازی‌هایی که اطلاعات یا شخصیت‌های مخفی را از طریق استدلال و استنتاج آشکار می‌کنند، معمولاً با حل معماها یا کشف حقایق مخفی در مورد بازی یا شخصیت‌ها پیش می‌روند و در انتها به آشکار شدن آن به پایان می‌رسد.

• Components: اجزاء و وسایل بردگیم و بازی رومیزی

همه موارد فیزیکی مانند کارت‌ها، تاس، برد یا صفحه بازی، داده‌های بازی و قطعات بازی که برای اجرای بازی لازم هستند را کامپوننت بازی رومیزی می‌گوییم.

• Dexterity: مهارت‌های فیزیکی، تعادل و از این قبیل بازی‌ها در این دسته می‌گنجند.

بازی‌های مهارت فیزیکی، بازی‌هایی هستند که در آن بازیکنان باید با استفاده از مهارت دستی یا هماهنگی چشم و دست به اهداف خود برسند. در اصل، این بازی‌ها همه درباره استفاده از دستان ما (یا قسمت‌های دیگر بدن) برای انجام یک عمل چالش‌برانگیز، برای حفظ تعادل و یا خارج کردن مهره‌های حریف از حالت پایدار هستند.

• Dice یا Die: معروف ترین بخش بازی رومیزی که همان تاس ها هستند.

مطمئنا همه می‌دانید که تاس‌ها همان اجسام چند وجهی که برای تصمیم‌گیری تصادفی و ایجاد احتمال در بازی‌ها استفاده می‌شوند.

• Drafting: یک مکانیزم در بازی رومیزی که به انتخاب و کسب کارت یا دیگر منابع بازی باشد.

بازی‌هایی که بازیکنان به تدریج کارت یا منابع را انتخاب کرده و این انتخاب‌ها تأثیر گذار بر بازی آن‌ها می‌شوند.

• Euro game: سبک اروپایی یا یوروگیم‌ها

نوعی بازی رومیزی و که اغلب اقتصادی، منطقی و استراتژیک است و می‌توان آن را اولین سبک از بازی‌های رومیزی مدرن غیر تفریحی دانست. بازی‌هایی که به تفکر و استراتژی بجای شانس و مفرح بودن نیازمند هستند.

• Hand management: مدیریت دست یک مکانیزم بازی رومیزی است.

توانایی بازیکن در بهینه‌سازی استفاده از کارت‌ها و منابع در دست خود برای موفقیت در بازی را مدیریت دست می‌گویند.

• Heavy games: بازی‌های سنگین به بازی‌های با قوانین پیچیده و شرایط مختلف برای برد و باخت می‌گویند.

بازی‌هایی با قوانین پیچیده و نیاز به تجربه و دانش بیشتر برای شروع به بازی که زمان زیادی برای یادگیری نیاز دارند و به طبع، بازه زمانی زیادی صرف چیدن، یادگیری و بازی کردن می‌شود.

• Light games: بازی‌های سبک

بازی‌هایی که قوانین و پیچیدگی کمتری دارند و مناسب برای بازیکنان تازه‌کار، جمع‌های دوستان و خانواده‌ها هستند. این بازی‌ها نقطه مقابل بازی‌های سنگین قرار می‌گیرند.

• Kingmaker: شاه بخشی در بازی رومیزی نیز وجود دارد.

بازیکنی که در نقش شکست‌خورده یا … قرار دارد و می‌تواند با یک حرکت تأثیرگذار، نتیجه بازی را به سود دیگران عوض کند و شخصی را برنده تقریبا قطعی بازی کند.

• Gateway game: بازی‌های گیت‌وِی یا دروازه ورود به بازی‌های رومیزی را با این اصطلاح نام گذاری می‌کنند.

بازی‌هایی که به عنوان گزینه مناسب و عالی برای افرادی که آشنایی کمی با این سرگرمی دارند و می‌‍توانند ایشان را به این عرصه علاقمند کنند را بازی‌های گیت‌وِی می‌گویند.

• Expansion: الحاقیه و نسخه اضافه کننده به بازی

قسمت اضافی یک بازی که عناصر جدید یا قوانین اضافی را به بازی افزوده و تجربه بازی را گسترش می‌دهد.

Engine builder: ساخت موتور یا مولد منابع بازی رومیزی

بازی‌هایی که بازیکنان مولدهای منابع بازی خود را با ترکیب منابع و قوانین ایجاد و بهینه می‌کنند تا در دست‌ها یا دورها و جریان بازی دست بازتری داشته باشند.

• Kickstarter: کیک استارتر پلتفرم جذب سرمایه برای تولید محصولات بخصوص بازی‌های رومیزی است.

یک پلتفرم جمع‌آوری سرمایه آنلاین که به توسعه‌دهندگان بازی امکان می‌دهد پروژه‌های جدید را با حمایت مالی از جامعه آغاز کنند و به شکل گزارش محور و قدم به قدم، اقدام به جذب سرمایه از دونیت کنندگان کنند. دونیت کنندگان در ازای دونیت خودشان، جایزه‌طورهایی خاص از آن محصول دریافت می‌کنند و از طرفی به تحقق یک هدف جذاب کمک می‌کنند.

• Modular board: صفحه بازی متغیر

صفحه یا برد بازی که از قطعات جداپذیر تشکیل شده و موقعیت مکانی و قوانین بازی را تغییر می‌دهد.

• Player Elimination: حذف بازیکن

بازی‌هایی که هدف اصلی آن‌ها حذف شدن بازیکنان حریف است.

• Roll and Write: پرتاب کن و نویس یا بِکِش

بازی‌هایی که با استفاده از تاس یا دیگر عناصر تصادفی، بازیکنان اطلاعات را در برگه‌ای نوشته یا بخشی از بازی را می‌نویسند یا به تصویر می‌کشند و امتیازات را حساب می‌کنند.

• Spiel des Jahres: جایزه بازی رومیزی برتر سال آلمان

جایزهٔ مشهور آلمانی برای بهترین بازی رومیزی سال که می‌توان آن را معتبرترین جایزه این صنعت دانست.

• Take-that: تو پاچه کردن یک مکانیزم بازی رومیزی است.

نوعی از مکانیزم بازی‌های رومیزی که در آن بازیکنان به یکدیگر با کارت‌ها و قوانین صدمه امتیازی یا … می‌زنند و اقدامات خود را بر ضد حریفان هدف قرار می‌دهند.

• Turn-based: بازی هایی که دور در آن وجود دارد.

سیستم بازی که هر بازیکن به ترتیب یک دور خود را اجرا می‌کند و بازی با دور در آن در جریان است.

• Unbalanced: ساختار ناهمسان در قوانین و اقتصاد بازی

وضعیتی که تعادل میان عوامل مختلف بازی برقرار نیست و یک یا چند بازیکن با بدست آوردن یک کارت یا … براحتی بر دیگران غلبه دارند.

• Worker Placement: کارگرگذاری

مکانیزم بازی‌هایی که بازیکنان مهارت استراتژیک خود را با قرار دادن کارگران در نقاط مختلف صفحه بازی به چالش می‌کشند.

اشتباهات رایج در لغات بردگیمی

بازی فکری بازی رومیزی نیست.

این لیست به شکل دائمی در حال بروزرسانی است.