۱۰ تا از پرفروشترین فرنچایزهای تاریخ بازیهای ویدئویی؛ اگر تنها بگوییم بازیهای ویدئویی پولساز هستند، شاید کم لطفی کرده باشیم– زیرا این صنعت سالیانه صدها میلیارد دلار برای سرمایه گذاران خود درآمد کسب میکند. بخش عمدهای از این درآمد مربوط به پرداختهای درون برنامهای و بازیهای موبایل میشود، اما همچنان فروش سنتی بازیها نیز نقشی انکار نشدنی در روند این پولسازی دارد.
پرفروشترین فرنچایزهای بازیهای ویدئویی در طول این سالها بیش از صدها میلیون نسخه فروش داشتند و سبب درآمدی هنگفت برای ناشران و توسعهدهندگانشان شدند. پر واضح است که بسیاری از مجموعههای محبوب و پرفروش با دنبالهها و اسپین-آفهای زیادی همراهاند. بهطور معمول هرچه یک مجموعه پرطرفدارتر باشد، عناوین بیشتری هم زیر چتر آن منتشر میگردد. در این مطلب قصد داریم ۱۰ تا از پرفروشترین فرنچایزهای بازیهای ویدئویی را خدمت شما معرفی کنیم.
برخی بازیهای بیرون از فهرست:
13. Need for Speed – میلیون ۱۵۰
12. Sonic the Hedgehog – میلیون ۱۶۰.۴
11. .Final Fantasy – میلیون ۱۸۰
پرفروشترین فرنچایزهای بازیهای ویدئویی
۱۰. Assassin’s Creed – (میلیون ۲۰۰)
با توجه به اینکه اکثر فرنچایز های حاضر در فهرست قبل از آغاز شدن قرن جدید میلادی کلید خوردهاند، فروش ۲۰۰ میلیونی سری Assassin’s Creed دستاورد بزرگی برای یوبیسافت محسوب میشود. این مجموعه از آغاز به کار خود در سال ۲۰۰۷، قادر بوده تا به طور میانگین در سال حداقل یک ورودی جدید تحویل طرفداران دهد و این موضوع بدون شک تأثیر عمدهای روی رقم فروش آن دارد.
وقتی بحث از پرفروشترین نسخه Assassin’s Creed میشود، برای تصاحب رتبهی نخست کاندیدهای زیادی وجود دارد. Assassin’s Creed IV: Black Flag یکی از کاندیدهاست که بیش از ۱۵ میلیون نسخه فروش داشته. در همین حال Assassin’s Creed Valhalla نیز طبق اعلام رسمی یوبیسافت برای این شرکت بیش از ۱ میلیارد دلار درآمد در پی داشته؛ اگرچه همچنان مشخص نیست که چه بخشی از این مبلغ را دیالسیها و خریدهای درون برنامهای تشکیل میدهند.
صاحب: Ubisoft
نخستین انتشار: Assassin’s Creed (2007)
آخرین انتشار: Assassin’s Creed Mirage (2023)
۹. The Sims – (میلیون ۲۰۰)
فروش ۲۰۰ میلیونی The Sims نیز چیز عجیبی است، به خصوص وقتی میفهمیم تنها چهار عنوان اصلی در این مجموعه وجود دارد. شایان به ذکر است که این رقم شامل فروش دیالسیهای مربوط به این بازیها نیز میشود. که در طول سالها The Sims میزبان خیلی از آنها بوده. برای مثال The Sims ۴ در حال حاضر ۱۴ دیالسی دارد و هنوز هم پشتیبانی از آن تمام نشده.
از نظر فروش باید بگویم که The Sims 4 در اوایل سال ۲۰۲۰ پا از مرز ۲۰ میلیون بازیکن فراتر گذاشت و به بازیشده ترین عنوان این فرنچایز بدل شد. در جایگاه دوم، نخستین عنوان این سری قرار دارد که حدود ۱۱ میلیون نسخه فروش داشته است. سپس بازی دوم و سوم سیمز که روی هم حدود ۱۳ میلیون نسخه فروش به ارمغان آوردهاند. EA در حال حاضر مشغول توسعه دنبالهی این فرنچایز محبوب و پولساز است که دست بر قضا یک عنوان رایگان– اما همچنان مملو از محتوای پولی– خواهد بود.
صاحب: Electronic Arts
نخستین انتشار: The Sims (2000)
آخرین انتشار: The Sims Mobile (2018)
۸. Lego – (میلیون ۲۰۰)
با اینکه از بین بازیهای Lego تنها میتوان یک یا دو عنوان پرفروش بیرون کشید اما بازهم شاهد حضور آنها در فهرست هستیم. همانطور که انتظار میرفت، Lego بخش عمدهای از این موفقیت را مدیون کمیت است، نه چیز دیگری. از ابتدای قرن بیست و یکم بیش از ۱۰۰ بازی لگویی منتشر شده. این بازیها از عناوین موبایلی شروع میشوند و تا اقتباسهای بر اساس بزرگترین IPهای جهان ادامه مییابند.
با یک تخمین ساده میتوان یافت که فروش بازیهای لگویی رویهم از ۲۰۰ میلیون نسخه هم میگذرد. سهمی قابل توجه از این فروش را عناوین لایسنس شدهی TT Games تشکیل میدهند. از جمله موفقترین بازیهای لگویی باید به: LEGO Star Wars، LEGO Indiana Jones و LEGO Batman اشاره کرد که در طول این سالها رویهم از فروش ۵۰ میلیون واحدی هم گذشتهاند.
صاحب: TT Games/Warner Bros. Games
نخستین انتشار: Lego Fun to Build (1995)
آخرین انتشار: Lego Star Wars: The Skywalker Saga (2022)
۷. Minecraft – (میلیون ۳۰۰)
Minecraft علاوه بر اینکه یکی از پرفروشترین فرنچایزها در تمام ادوار است، به صورت انفرادی نیز فروش سرسام آوری را تجربه کرده. تقریباً تمام فروش این مجموعه تأثیرگذار را میتوان به عنوان سندباکسش نسبت داد– درکنار Minecraft Dungeons که طبق آخرین گزارشها حدود ۲۵ میلیون بازیکن را مشغول به خود کرده. Minecraft ابتدا توسط مارکوس پرسون (Markus Persson) توسعه یافت و سپس به قیمت ۲.۵ میلیارد دلار به کمپانی مایکروسافت فروخته شد. مایکروسافت در طی سالهای اخیر پای فرنچایز ماینکرفت را با عناوینی نظیر Minecraft Dungeons و Minecraft Legend به ژانرهای مختلف باز کرده و حتی یک فیلم هم براساس آن در دست ساخت است.
صاحب: Mojang Studios/Microsoft
نخستین انتشار: Minecraft (2011)
آخرین انتشار: Minecraft Legends (2023)
6. FIFA – (میلیون ۳۲۵)
مجموعه ورزشی سابق الکترونیک آرتز– که حالا جای خود را به EA Sports FC داده– از سال ۱۹۹۴ تا همین پارسال، بهطور سالانه میزبان هواداران پرشور فوتبال در سرار پلتفرمها بود. بد نیست بدانید که عمده فروش این مجموعه متعلق به مناطق اروپایی و آمریکای جنوبی بوده و سهمی چشمگیری از فروش ۳۲۵ میلیونیاش را همین مناطق تشکیل دادهاند.
پرفروشترین بازی FIFA، فیفا 18 بود که بیش از 26 میلیون نسخه فروش داشت. با این حال دهها بازی فیفا دیگر نیز مرز فروش ۱۰ میلیونی عبور کرده بودند– بماند پولی که حالت Ultimate Team برای دستواندرکاران پارو میکرد. با توجه به اینکه کار EA با فرنچایز فیفا و فدارسیون فیفا به اتمام رسیده، امکان خرید عناوین FIFA نیز از فروشگاههای آنلاین برداشته شده و بنظر میرسد ۳۲۵ میلیون آخرین رقمی بود که EA توانست با فیفا فتح کند.
صاحب: EA Sports (تا ۲۰۲۳)
نخستین انتشار: FIFA International Soccer (1993)
آخرین انتشار: FIFA 23 (2022)
5. Grand Theft Auto – (میلیون ۴۰۵)
Rockstar Games و همان هیاهوی همیشگی– خیلی از بازیکنان حتی دست به پرستش این استودیو و آثارش میزنند. مجموعه Grand Theft Auto را میتوان آغازگر همه این ماجراها دانست. پس از شروع نسبتاً سادهاش در اواخر دهه نود، GTA تبدیل به یکی از بزرگترین فرنچایزهای بازی های ویدیویی در سراسر جهان شد. بهخصوص در بین گیمرهای ایرانی، این فرنچایز نوستالژی هنگفتی بههمراه داشته و از هواداران زیادی برخوردار است.
بخش عمدهای از فروش ۴۰۵ میلیونی این مجموعه را میتوان به GTA V ربط داد. بهطوری که این عنوان در یک دهه پس از انتشار اولیه، بیش از ۱۸۵ میلیون نسخه در سراسر جهان به فروش رسانده. ملزوم نیست بیشتر از GTA V بگویم، زیرا یقین دارم همهی شما به خوبی با این بازی و ویژگیهایش آشنا هستین. راکستار اخیراً توسعهی دنباله GTA را تایید کرده، اما همچنان خبری از تاریخ عرضه برای آن نیست– اگرچه برخی متعقدند که تا معرفی رسمی این عنوان زمان زیادی باقی نمانده است.
صاحب: Rockstar Games/Take-Two Interactive
نخستین انتشار: Grand Theft Auto (1997)
آخرین انتشار: Grand Theft Auto: The Trilogy – The Definitive Edition (2021)
Call of Duty .4 – (میلیون ۴۲۵)
با غلبه بر رقبای سرسختی مانند Battlefield و Medal of Honor در طی نسلهای مختلف، امروزه سری Call Of Duty توانسته تا مقام خود به عنوان یکی از بزرگان شوتر-اول شخص را تثبیت کند. این موضوع منجر به فروش فوقالعادهی این مجموعه در طول حیاتش شده. Call Of Duty از سال ۲۰۰۳ قادر به فروش مجموعاً ۴۲۵ میلیون نسخه در سراسر پلتفرمها بوده و همچنان شاهد فروش بالایی است.
از ۱۲ عنوان Call of Duty که قادر به عبور از ۱۰ میلیون نسخه فروش بودهاند، بالاترین رقم مربوط به Call of Duty: Black Ops با 30.72 میلیون واحد فروش است. پس از آن (۳۱.۷۱ میلیون) Call of Duty: Modern Warfare 3 در رتبه دوم و (۲۹.۵۱ میلیون) Call of Duty: Black Ops II در رتبه سوم قرار دارند تا محبوبیت COD را بین گیمرها را تصدی خاطر کنند.
صاحب: Activision Blizzard
نخستین انتشار: (Call of Duty (2003
آخرین انتشار: Call of Duty: Warzone 2.0 (2022)
۳. Pokemon – (میلیون ۴۸۰)
Pokemon از اولین حضورش در ۱۹۹۶ قادر به کسب ۸۰ میلیارد درآمد بوده و با اختلاف قابل توجه پردرآمدترین فرنچایز رسانهای تمام ادوار است. اگرچه سهم این فرنچایز از حضور در صنعت بازیها بخش کمی از درآمد کلیاش را تشکیل میدهد و در نهایت توانایی تبدیل شدن به پرفروشترین فرنچایز در دنیای بازیها را ندارد.
سرجمع بازیهای Pokemon بیش از ۴۸۰ میلیون واحد به فروش رساندند. از این رقم، ۳۱ میلیون آن مربوط به عناوین Gen 1 است. جایگاه دوم مربوط به Pokemon Sword and Shield با ۲۵ میلیون نسخه فروش است، و جایگاه سوم را Gold and Silver با ۲۳ میلیون نسخه فروش کسب میکند. بازی پارسال منتشر شدهی Scarlet and Violet نیز که درحال حاضر ۲۲.۶۶ میلیون فروش دارد، توانایی وارد شدن به سهتای برتر را در آیندهای نزدیک داراست.
صاحب: The Pokemon Company
نخستین انتشار: (Pokémon Red, Blue, and Yellow (1996
آخرین انتشار: Pokémon Scarlet and Violet (2022)
2. Tetris – (میلیون ۵۲۰)
با توجه به بازنشر های پرتعداد و اینکه Tetris اغلب با کنسول Game Boy در یک باندل قرار داشت، فروش بیش از ۷۰ میلیون نسخه فیزیکی از آن موردی قابل حدس است. با این حال، Tetris اکثریت فروشش را مدیون فروشگاههای پولی تلفن همراه است. شاید برای بسیاری تعجب آور باشد، اما گزارشها حاکی از این هستند که Tetris در سال ۲۰۱۴ توسط بیش از ۴۲۵ میلیون نفر برای تلفنهمراه خریداری شده.
این قضیه نهتنها Tetris را پرفروشترین بازی پازلی تمام ادوار میکند، بلکه آن را در بین پرفروشترین فرنچایزهای بازیهای ویدئی نیز قرار میدهد. گیم پلی ساده و در عین حال اعتیاد آور آن حتی امروزه هم پرطرفدار باقی مانده و هنوز هم نسخههای مدرن و کلاسیکی زیادی بر اساس آن منتشر میشود. Tetris Effect: Connected از آخرین نسخههای این سری است که امکان تجربهاش را برای کنسولهای نسل نهمی فراهم میسازد.
صاحب: The Tetris Company
نخستین انتشار: (Tetris (1985
آخرین انتشار: Tetris Effect: Connected (2020)
1. Mario – (میلیون ۸۳۲)
Mario پرفروشترین فرنچایز بازیهای ویدئویی در تمام ادوار است. فروش ۸۳۲ میلیون واحدی، فرنچایز Mario را بسیار جلوتر از رقبا قرار داده و با گسترش اسپین-آفهای بسیار موفقی نظیر Mario Kart، Mario Party و Mario Sports همچنان فروش بالایی در پی دارد. سه سری ذکر شده به تنهایی بیش از 290 میلیون واحد فروش داشتهاند، اگرچه هنوز هم بخش عمدهای از درآمد ماریو به عناوین اصلیاش برمیگردد. Super Mario Bros (40.4 میلیون) و New Super Mario Bros (30.8 میلیون) جزو پرفروشترین بازیهای ماریو هستند، اگرچه رتبه نخست در بین پرفروشترین نسخههای سری مربوط به Mario Kart 8 با حدود 64 میلیون واحد فروش است.
صاحب: Nintendo
نخستین انتشار: Super Mario Bros. (1985)
آخرین انتشار: Super Mario 3D World + Bowser’s Fury (2021)
سخن آخر
این فهرستی بود از «۱۰ تا از پرفروشترین فرنچایزهای بازیهای ویدئویی.» فهرستی که در آن سعی کردم آثار پرفروشی که زیر یک چتر قرار دارند را معرفی و تا حد امکان به جزئیات فروششان بپردازم– بهطور کلی اینها آثاریاند که در خالی کردن جیب گیمرها تبحر دارند. شخصاً فروش یا درآمد را معیاری درست برای قیاس و سنجش اهمیت یک اثر یا دستهای از آثار نمیبینم، اما از لحاظ آماری بررسی اینگونه موارد مخصوصاً در صنعت بازیها –که هدفش در نهایت سرگرم کردن مخاطب است– همیشه موضوعی جذاب بوده. در آخر علاقه دارم اشاره کنم که: «ادب مرد به از دولت اوست» و مطلب را پایان دهم.
لینکهای مفید
- ۱۰ تا از پرفروشترین بازیهای تاریخ
- سرزمین آزادی؛ ۱۲ تا از بهترین بازیهای نقش آفرینی
- مقاله جامع سوپر ماریو (Super Mario) و بازیهای ویدئویی آن